Door dik en dun

Al meer dan 14.000 jaren leven mensen met honden samen. Daarbij doorstonden ze doorheen de tijd zowat alles. Fotograaf Enno Kapitza en zijn hond Lula maken regelmatig samen spannende tochten door de sneeuw. Een interview over de bijzondere band tussen „mens en hond“, „hond en sneeuw“, en „hond en bergen“.

Meneer Kapitza, hoe overtuig je een hond ervan, een 10 uur durende tocht te maken?

We hebben Lula nog nooit moeten overtuigen, inderdaad, integendeel. Toen onze hond de eerste keer sneeuw zag, besefte ik meteen dat sneeuw iets bijzonders is voor Lula. Iets leek haar te fascineren. Dat zag ik aan haar ogen.

Had je jezelf geïnformeerd over welke hondenrassen een voorliefde voor sneeuw hebben?

Nee, zo ging het niet. Het ging eerder zo: mijn dochter wilde een hond. Om haar ouders te overtuigen, deed ze recherche en maakte een kleine presentatie. Ik was meteen te vinden voor een hond, mijn vrouw Uli aarzelde iets meer. Lula is een kruising tussen een Border Collie en een Australian Shepherd. Men zegt van beiden hondenrassen dat ze heel erg slim zijn, tevens zijn het ook herdershonden. De Australian Shepherd is van nature ook zeer beschermend. Een combinatie dus, waarmee niet makkelijk om te gaan is, tenzij je beter weet.

Maar jullie wisten dus beter?

We hadden geen idee! De eerste twee jaren met haar waren eigenlijk best lastig. Vanaf de leeftijd van vijf maanden had Lula een zeer sterk jachtinstinct en wou telkens weer weglopen zodra ze een wild dier rook. We moesten ze dus eerst begrijpen – en omgekeerd moest Lula zich ook aan ons aanpassen.

Welke rol speelden de bergen hierbij?

Een heel belangrijke. De voorwaarde om samen onderweg te zijn, is natuurlijk dat Lula luistert naar ons. Zo niet, zou het risico te groot zijn dat ze zich verwondt of in een lawine terecht komt omdat ze te steile hellingen wil ontdekken. We hebben dus alles op alles gezet, zodat Lula graag met ons de bergen in wil en tegelijkertijd hebben we er natuurlijk voor gezorgd dat we ze zo opvoeden dat ze met ons de bergen in kan.

Merk je aan Lula dat ze zich verheugt op de eerste sneeuw?

Men zegt, dat ook wij mensen kunnen ruiken dat sneeuw op komst is. Maar aan Lula zie je het echt. In de winter valt het niet zo zeer op, maar tijdens de zomermaanden, als we in de bergen op pad zijn, dan gebeurt het vaak dat ze sneeuwresten vindt in schaduwrijke valleien of langs hellingen aan de noordkant – zelfs als die verderaf liggen. Dan is ze als een kind dat de zee ziet: ze springt erin rond, graaft, rolt, verheugt zich.

Voor een viervoeter is het best zwaar om vooruit te komen in de diepe sneeuw. Hoe was dat bij Lula?

Vooral in het begin werd Lula nauwelijks moe. Ze legde de tocht, die we samen aflegden, makkelijk drie tot vier keer af, omdat ze zo vaak heen en terug rende. Ik herinner me nog heel goed aan een overnachting in een berghut. We verbleven daar een paar nachten en op een avond besloten we dat de laatste dagen wel erg vermoeiend waren geweest voor Lula. Ze besloten dat ze de volgende dag in de berghut zou blijven. Ze sloeg er toen in op de één of andere manier de deur te openen en kwam ons achternagehold. Het was voor haar meer dan duidelijk dat ze met ons mee wilde in de sneeuw. Lula is intussen 11 jaar oud en is rustiger geworden. Daarom nemen we ze tegenwoordig alleen mee op kortere tochten.

Waarom denk je dat Lula zo van sneeuw houdt?

Doordat ze zulke lange haren heeft, is het natuurlijk veel fijner voor haar als het kouder is. ‘s Zomers gebeurt het wel eens dat ze geen zin heeft om zich te bewegen. Maar ‘s winters is ze altijd in topvorm. Maar ik geloof ook dat sneeuw haar speelinstinct aanspreekt. Als we perfecte poedersneeuw vinden, is dat de ultieme droom voor haar. Dan vliegt ze letterlijk door de sneeuw. Soms is ze zo opgewonden dat dat ze niet meer wachten kan, dan stuift ze vooruit en kan niet meer ophouden met ronddollen.

Wie een bergtop beklimt, heeft een snack verdiend. Geldt dit ook voor Lula?

Thuis krijgt ze nooit iets van ons bord. Maar op de bergtop maken we steevast een uitzondering en delen we onze boterhammen met haar. In de bergen wordt ze ook steeds minder verlegen. Er was vaak iemand op de top van wie ze een stukje worst of kaas kreeg.

Welke tips heb je voor mensen die tochten willen gaan maken met de toerski’s en met hun hond?

Je hond moet goed afgericht zijn. Veel honden rennen achter de ski's aan en door de scherpe kanten kunnen ernstige verwondingen ontstaan. Dat begreep Lula gelukkig meteen en bleef altijd goed op afstand. Daarnaast moet je zeker zijn dat je hond niet wil gaan jagen zodra het wilde dieren ziet. De wilde dieren ’s winters hebben rust nodig -uiterste rust. Achteraf gezien gingen we met Lula ook te vroeg op pad. Eigenlijk moet je wachten tot een hond volgroeid is. Dan zijn ze dus zo een 2 jaar oud. Soms vormt de sneeuw ook klonten in de vacht van de hond; dat is ook erg onaangenaam voor de hond. En de beste tips krijg je van andere hondenbezitters die je ontmoet in de bergen.

Waarom denk je dat de band tussen mensen, honden en bergen zo bijzonder is?

De bergen zijn iets wat ik en mijn vrouw niet kunnen missen.  Natuurlijk zijn we in de loop der jaren veranderd, verouderd, verzwakt - ook Lula. Maar de bergen zijn altijd hetzelfde gebleven. En ik denk dat dit gevoel van eeuwigheid, dat je in de bergen voelt, ook iets is wat de honden voelen. Als we met z'n drieën op zo’n bergtop staan ​​en samen iets hebben bereikt, voelt ons eigen bestaan ​​als een knipoog - en realiseer ik me hoe fijn het is dat mijn vrouw, de hond en ik deze belevenissen, dit leven mogen delen met elkaar.