Wilde dieren zijn een vertrouwd beeld in Tirol: Je komt ze tegen in de supermarkt, bij de lift en in de kroeg, ze bewaken de ingangen van huizen en vullen souvenirwinkels: steenarenden, marmotten, gemzen, lammergieren en steenbokken. Toegegeven, je komt ze niet in levende lijve tegen, maar op stickers, emblemen, schilderijen, in de vorm van standbeelden - en knuffels. We staan zelden stil bij iets dat voortdurend opduikt in het dagelijks leven. Toch is er niets interessanter.
Bezoekers vragen zich waarschijnlijk af waarom dit mollige knaagdier overal in Tirol naar hen knipoogt: in souvenirwinkels, op flessen schnaps, op de muren van restaurants. De marmot, zo wordt uitgelegd, is een van de "Grote Vijf van de Alpen". En iedereen begrijpt het. Jagers in Afrika noemden de olifant, leeuw, neushoorn, buffel en luipaard vroeger de "Big Five". De dieren maakten zoveel indruk op mensen met hun grootte, kracht en schoonheid dat ze symbool kwamen te staan voor hun leefgebied. Zelfs vandaag de dag zijn safarigangers (zonder geweer) teleurgesteld als ze "de vijf niet halen".
Tirolers en bezoekers van Tirol kennen het gevoel: de vreugde van het horen fluiten van de marmot in een bergweide. De sensatie van het kijken naar een kudde gemzen op een steile helling. De majesteit van de steenbok in de verte. De verbazing als het silhouet van een adelaar of gier door de lucht vliegt. Voor elke wandeling hoop je een van de "Grote Vijf" te zien. Tegelijkertijd zijn de dieren vertrouwd voor ons. De "Big Five" verenigen een gevoel van thuis en verlangen. Een krachtige combinatie.
Wanneer vandaag de dag gouden adelaars of steenbokken opduiken in wapenschilden, logo's en kunstwerken van clubs, is dat: liefde voor de natuur, de uitdrukking van een identiteit, de hoop om een beetje van de kracht ervan te lenen. In het verleden was deze toe-eigening niet alleen metaforisch: van de steenbok werd bijvoorbeeld gezegd dat hij genezende krachten had en daarom werd zijn hoorn tot poeder vermalen; het hartkruisje - de verbeende pees van de hartspier - werd als amulet om de nek gedragen. Op steenbokken werd genadeloos gejaagd en de laatste lammergier in Midden-Europa werd in 1887 gedood (omdat hij de reputatie had lammeren, honden en kleine kinderen te doden). De steenarend werd altijd beschouwd als de koning van het luchtruim en sierde het Tiroolse wapenschild, maar er werd ook om gevochten als concurrent en trofeeënleverancier. Sindsdien is onze relatie met de "Grote Vijf" veranderd. We zijn ons steeds meer bewust van onze eigen vernietigende kracht en waarderen bijzondere natuurervaringen. De populaties hebben zich de afgelopen jaren hersteld dankzij gerichte kweek- en beschermingsprogramma's. Voor ons is het genoeg om de "Big Five" af en toe in de verte te zien. De rest van het jaar hebben we de knuffeldieren.
